Strona główna

Gmina Gródek nad Dunajcem leży w południowo-wschodniej części Województwa Małopolskiego - należy do Powiatu Nowosądeckiego. Gmina rozciąga się od południowych brzegów Jeziora Czchowskiego, aż po południowo-wschodnie brzegi Jeziora Rożnowskiego. Wschodnia część gminy rozlokowana jest na terenie Pogórza Rożnowskiego. Takie warunki geograficzne określiły jej charakter jako turystyczno-rolniczy.

Grodek herb

Obszar Gminy zajmuje 88 km2.
Liczba ludności - 8720 mieszkańców.
Liczba gospodarstw rolnych w gminie wynosi 1197, Najwięcej z nich znajduje się w przedziale obszarowym 1 - 2 ha tj. 376 gospodarstw.
Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych na terenie gminy wynosi - 314
Liczba placówek pocztowych - 3
Liczba aptek - 2
Liczba sklepów - 50
Liczba restauracji - 1
Liczba ośrodków zdrowia - 2
Gmina zgazyfikowana w 80%, wykonano ok., 217 km gazociągu.

Obszar Gminy obejmuje 12 wsi:
Bartkowa-Posadowa,
Bujne,
Gródek nad Dunajcem,
Jelna,
Lipie,
Podole-Górowa,
Przydonica,
Roztoka-Brzeziny,
Rożnów,
Sienna,
Tropie,
Zbyszyce

Jezioro Czchowskie:
Powierzchnia - 346 ha
Długość zlewni - 9 km
Długość linii brzegowej - 23 km
Głębokość max - 9,5 m
Pojemność - 12 mln m3

Jezioro Rożnowskie:
Powierzchnia - 1600 ha
Długość linii brzegowej - 56 km
Długość zbiornika - 22 km
Głębokość max - 31 m
Pojemność - 170 mln m3

Siedzibą gminy jest Gródek nad Dunajcem, który powstał z połączenia dwóch wsi Kobyle i Gródek, Rodowód miejscowości sięga XIV wieku, a nazwa Gródek odnosi się do jednego z zamków broniących doliny Dunajca. Ruiny zamku widoczne są jeszcze na wzgórzu zwanym przez mieszkańców „małpią wyspą". Wzgórze, które po zalaniu doliny Dunajca w 1942 roku i powstaniu w ten sposób Jeziora Rożnowskiego stało się wyspą, jest dziś obszarem szczególnej ochrony krajobrazu i rezerwatem ptaków. W rejonie Jeziora co roku gnieździ się 165 gatunków ptaków, w tym tak rzadkie jak pojawiający się w rozlewiskach na pograniczu Gródka i Bartkowej bocian czarny.
Gródek nad Dunajcem w okresie letnim staje się zatłoczoną miejscowością wypoczynkową, w której turyści znajdują bazę o zróżnicowanym standardzie, w tym: hotele, pensjonaty, ośrodki wypoczynkowe, pola namiotowe, kwatery prywatne.
Tu zaczynają się piesze szlaki turystyczne i rowerowe na cały teren Pogórza w kierunku Rożnowa i Tarnowa. Gmina jest wielkim szlakiem turystycznym począwszy od
Zbyszyc -uroczej miejscowości położonej na prawym brzegu Jeziora Rożnowskiego, istniejącej od 1242 r, Charakterystyczny jest przepiękny kościół gotycki o cechach budowli obronnej z 1440 r. wraz z dobudowaną drewnianą wieżą z XVIII w. (obecnie w odbudowie po pożarze)Okalający las bukowy tworzy naturalny skansen.
Nie można też pominąć znanej miejscowości letniskowej
Bartkowa należącej do tzw. Klucza Rożnowskiego. Tu krzyżują się szlaki turystyczne i drogi na "cztery strony świata". Położona nad Zatoką Bartkowską wieś jest cenionym kurortem turystyczno-wypoczynkowym Związku Gmin Jeziora Rożnowskiego. Oprócz walorów widokowych l klimatycznych, istnieje możliwość uprawiania sportów wodnych oraz wędkarstwa, gościnni gospodarze dysponują polami biwakowymi, W Bartkowej znajdują się również ośrodki wczasowe: "Stalownik" oraz "Bartek" o wysokiej jakości usług.
Rożnów to także pięknie położona miejscowość letniskowa na tzw. szlaku „Północ-Południe. Jej znaczenie historyczne datuje się od XIII w. Tu zamieszkiwały wielkie rody: Rożenów, Zawiszy Czarnego oraz Hetmana Tarnowskiego, On to w XVI wieku zbudował rezydencję wartownię nowożytnej fortyfikacji, jedną z niewielu na świecie z zachowanym do dnia dzisiejszego be1uardem (XVII i XVIII wiek). Na uwagę zasługuje również dwór z XIX w. Nad miejscowością dominują ruiny zamku Rożenów z XIV wieku i bezwieżowy typ kościoła drewnianego z XVII w. o bardzo bogatym wnętrzu. Kończąc trasę przepięknym szlakiem turystycznym Gminy Gródek nad Dunajcem warto zatrzymać się w
Tropiu, w miejscu pełnym uroku i ciszy, położonym wśród lasów mieszanych nad brzegiem Dunajca, łączącego Jezioro Rożnowskie z Jeziorem Czchowskim. Wiele tu pamiątek i legend związanych z kultem eremity św. Andrzeja Świerada, szerzącego chrześcijaństwo na tych ziemiach. Kościół z XI w, to wspaniała lekcja poglądowa dla zainteresowanych historią sztuki. Jest w nim zachowana taka ilość dzieł, że badacz turysta otoczony przyrodą i ciszą znajdzie tu prawdziwą ucztę duchową. Prom przez Dunajec przewozi zainteresowanych do ruin zamku
Tropsztyn - warowni często spotykanych na tym szlaku kupieckim. Wypoczynek zapewniają kwatery prywatne i dobrze zorganizowane szlaki spacerowe.
W miejscowości Podole znajduje się drewniany, zabytkowy kościół, wybudowany na początku XVI w, w stylu gotyckim z elementami barokowymi, jednonawowy, o konstrukcji zrębowej. Wewnątrz zachowane renesansowe polichromie z 1542 r. « odnawiane wielokrotnie oraz ołtarz główny z drugiej polowy XVII wieku.
W Przydonicy znajduje się zabytkowy drewniany kościół (1572 r.) w stylu gotyckim z wieżą barokową o konstrukcji zrębowej. W prezbiterium zachowana polichromia późnorenesansowa sprzed 1596 r. - wielokrotnie odnawiana.
Ołtarz główny rokokowy z drugiej potowy XVIII w„ a w nim obraz "Matki Boskiej Pocieszenia z Dzieciątkiem", obraz św. Floriana oraz cenne tryptyki w ołtarzach bocznych.

Na terenie gminy Gródek nad Dunajcem znaleźć można spokój, czystość dziewiczej przyrody, a w niej świeże powietrze l gościnnych ludzi. Jest to kraina z wszystkimi walorami widokowymi, tworzącymi niepowtarzalne piękno. Piękna tego dopełniają ślady historii bujnego rozkwitu osadnictwa i gospodarki. Najdłużej nad jeziorem trwa sezon dla wędkarzy, szczególnie tych, którzy preferują dyscyplinę spławikową. Jesienią w Bartkowej można złowić szczupaka, zaś w Gródku nad Dunajcem oraz w Lipiu sporego sandacza, a nawet suma. Zdaniem wędkarzy, od kilku lat, kiedy to w Nowym Sączu oddano do użytku oczyszczalnię ścieków, czystość wód Dunajca i Jeziora znacznie się poprawiła a wraz z poprawą wróciły niektóre gatunki ryb.

Szlaki turystyczne:
Przez tereny gminy Gródek nad Dunajcem przebiegają trzy szlaki: czerwony, niebieski i żółty. Powstanie tych szlaków związane jest ściśle z budową zapory w Rożnowie rozpoczętą w 1935 roku. W 1937 roku w środowisku działaczy turystycznych i przy wsparciu ówczesnych władz starostwa, podjęto działania w celu utworzenia szlaków turystycznych na terenach otaczających przyszłe jezioro. W tym samym roku zostaje wyznaczony szlak biało-czerwono-biały prowadzący z Nowego Sącza przez Jelną do Rożnowa, Szlak ten później został skrócony do Bartkowej z powodu rozwinięcia koncepcji długiego szlaku niebieskiego: Tarnów-Bartkowa-Rożnów-Just-Limanowa-Kamienica-Lubań-Czorsztyn-Pieniny-Szczawnica-granica państwa-Obidza-Wlelki Rogacz. W roku 1968 następuje kolejna modernizacja szlaku b-c-b (Nowy Sącz-Bartkowa) na odcinku Jelna-Kobylnica- Glinik na żądanie władz wojskowych, a w roku 1984 jego ostatnia modyfikacja na północ od Jelnej. Szlak niebieski istniejący przed podjęciem decyzji o budowie zapory w Rożnowie zostaje zmodyfikowany i przedłużony o odcinki prowadzące do przyszłego jeziora, a później dalej do Tamowa. W roku 1936 poprowadzono odcinki Limanowa-Jaworz-Rojówka-Just, a w rok później odcinek Just-Rożnów.
Przed wojną do szlaku niebieskiego doprowadzono szlak: Męcina-Jaworz - kolor żółty. A w latach pięćdziesiątych kolejne: Pisarzowa-Sałasz - kolor zielony i Łososina Górna-Sałasz - kolor zielony. Kolejna modyfikacja szlaku niebieskiego miała miejsce w 1988 roku, kiedy przełożono odcinek Bartkowa-Bukowiec. Ostatnia modyfikacja to projekt przełożenia odcinka szlaku prowadzącego z Bartkowej do Rożnowa.Opis tego odcinka brzmi: „Z Bartkowej (przystanek PKS w kierunku Rożnowa) nowa trasa szlaku biegnie w kierunku północno-zachodnim razem ze znakami żółtymi szlaku Bartkowa-Jamna wznosząc się wśród pól i pojedynczych zagród ku brzegowi lasu. Na południe rozległy widok na basen Jeziora Rożnowskiego, na wschód widać dolinę Przydonickiego Potoku zamkniętą na horyzoncie grzbietem Bukowca, a od południa wzgórzami Glinika i Żebraczki. Szlak biegnie lasem około 400 m dochodząc do drogi leśnej (B). Tu szlak żółty odchodzi na północ, a nasz szlak biegnie na zachód, a potem na południe drogą okalającą głęboko wcięta dolinę potoku Wiesiółka. Przy pierwszych domach Wiesiółki, szlak przybiera kierunek zachodni, trawersując północne zbocza wzgórza i dochodząc do drogi Bartkowa-Rożnów w pobliżu przystanku PKS...
- Oprac. Oktawian Duda 1998* - przygotował Leopold Bieniasz PTTK Beskid.

Sport i rekreacja:
Drogi dookoła jezior, o dobrej nawierzchni asfaltowej, z pięknymi widokami na pogórze stwarzają dla amatorów wycieczek rowerowych doskonałe warunki do uprawiania turystyki rowerowej szosowej. Miłośnikom jazdy w terenie polecamy sieć szlaków turystycznych, z których większość to przepiękne trasy rowerowe. Polecamy ziemne korty tenisowe w Rożnowie (za mostem na Dunajcu) oraz w Podolu (obok Klubu). Amatorom koni polecamy w lipcu i sierpniu naukę jazdy konnej przy Pensjonacie "Stalownik" w Bartkowej.

Instytucje:

Urząd Gminy Gródek nad Dunajcem

Gródek nad Dunajcem 54
33-318 Gródek nad Dunajcem
tel/fax: (0-18) 440 10 35
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Posterunek Policji w Gródku nad Dunajcem - tel. (0-18) 440 10 07

Urząd Pocztowy w Gródku nad Dunajcem - tel. (0-18) 440 10 43

Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Gródku nad Dunajcem - tel.(0-18)440 14 44

Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe - tel. 0 600 439 019, 0 692 968 999

w sezonie letnim (VI-IX)

Linki:

Gospodarstwa agroturystyczne

Wirtualny spacer

Ośrodki wczasowe

(D.M)

źródło:Gmina Gródek nad Dunajcem

Bogucice – jedna z największych miejscowości, do 1975 roku siedziba gminy Bogucice. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1325 roku. Znajduje się tu cmentarz z I wojny światowej.

Bogucice herb

Opis herbu

W polu złotym rycerz w prawo zwrócony w pelerynie czerwonej, krótkiej, w hełmie srebrnym, prawą ręką trzymający halabardą srebrną.

Uzasadnienie

W archiwum parafialnym Parafii Mikluszowice znaleziono trzy dokumenty posiadające owalną pieczęć Bogucic. Odbitka jest niewyraźna a napis widoczny fragmentami. Przedstawia postać prawdopodobnie rycerza w pelerynie i z halabardą.

Symbolika

Znak taki jest nawiązaniem do godła na pieczęci i może być symbolem zwycięskiej bitwie pod Bogucicami księcia krakowskiego Leszka Czarnego z Konradem II Mazowieckim (Kiryk, s. 53, 56).

Prezentacja i historia wsi

Liczne znaleziska neolityczne (kultura przeworska). Pierwsza wzmianka z 1285 w związku
z „bitwą pod Bogucicami” Leszka Czarnego z Konradem II Mazowieckim (Kiryk, s. 53, 56). Właścicielami wsi były rozliczne rody: Rejowie, Wątróbkowie, Turscy, Bidzińscy, Gniadowie, Proszowscy itd. W XV wieku znajdował się tu dwór.

Instytucje

Szkoła Podstawowa w Bogucicach

Świetlica Wiejska

Sołtys:

Chmura Agata

Bogucice 174
32-711 Bogucice
tel. 14 685 94 85

(D.M)

źródło:Gmina Bochnia

Baczków - miejscowość położona w północnej części gminy, na skraju Puszczy Niepołomickiej. W baczkowskim lesie znajduje się zbiorowa mogiła około 500 Żydów, rozstrzelanych w ramach likwidacji bocheńskiego getta 25 sierpnia 1942 roku.

Miejsce urodzenia Jana Czubka (1849-1932), wybitnego historyka literatury, tłumacza klasyki greckiej i rzymskiej, m.in. „Iliady”.

Corocznie odbywają się tutaj Galicyjskie Koncerty Orkiestr Dętych (funkcjonuje tu jedna z najlepszych amatorskich orkiestr dętych w Małopolsce)

Opis herbu

Tarcza dzielona, dwupolowa. W górnym herb Rawicz - w polu złotym panna w czerwonej sukni z rozpuszczonymi włosami w koronie złotej na niedźwiedziu czarnym kroczącym. W dolnym polu błękitnym Oko Opatrzności złote otoczone promieniami złotymi.

Uzasadnienie

Godło oparte na herbie pierwszych właścicieli Baczkowa i wizerunku pieczęci gminy z XIX w., W archiwum parafialnym w Mikluszowicach znaleziono odcisk pieczęci wsi Baczków. Przybito ją dnia 17 kwietnia 1923 roku na wykazie członków gminy Baczkowa należących do konkurencyi w Mikluszowicach.

Symbolika

Pole pierwsze herbu odwołuje się w sposób prosty do herbu rycerskiego założycieli wsi. W polu drugim Oko Opatrzności symbolizuje opiekę Bożą.

Prezentacja i historia wsi

     Baczków z przysiółkami Liski i Ryśki, wieś i dobra skarbowe, powiat bocheński o 8 kilometrów od Bochni, należy do parafii rzymsko-katolickiej w Mikluszowicach (Sulimierski, 1880, T. I, s. 79). Baczków po raz pierwszy wspomniany jest w roku 1419 jako Wolica z sołectwem (Kiryk, s. 61). Inne źródło podaje jako pierwszą informację o wsi z 1430. W 1434 wzmiankowany jest pod nazwą Beczkow. Piątkowska uważa, że nazwa wsi pochodzi prawdopodobnie od baczenia, czuwania, na co miałoby wskazywać Oko Opatrzności w godle wsi (Piątkowska, Z. B., 1999, nr 1956). Wydaje się, że jest to pogląd niesłuszny, ponieważ nazwa wsi w dawnych wiekach brzmiała Beczków, Boczków czy Boczów. Mogła więc pochodzić od położeniu na uboczu, wsi będącej przysiółkiem Gawłowa Starego (Kiryk, 1980).
A nadto Oko Opatrzności było elementem popularnym i chętnie wykorzystywanym w XIX-wiecznej sfragistyce wiejskiej. Spotyka się je na pieczęciach Krakuszowic, Cichawy, Wiatowic, Świątnik Dolnych, Siedlca i innych.
     Baczków był w średniowieczu własnością rycerską. W 1365 roku Leonard, dziedzic Gawłowa, uzyskał od króla Kazimierza Wielkiego zgodę na lokację nowych wsi w puszczy niepołomickiej. Nie wiadomo jednak, kto założył wioskę, czy wspomniany właściciel, czy też jego syn noszący to samo imię. Między 1419 a 1434 rokiem został włączony do dóbr królewskich, ale nie wiadomo w jaki sposób wioska znalazła się w rękach króla. Należała do dóbr niepołomickich i w przypadku obecności króla ze swoim dworem na zamku w Niepołomicach Baczków był zobowiązany do dostarczania na królewski dwór masła, serów, jaj, kur i miodu. W 1529 Baczków wraz z Gawłowem płacił biskupowi krakowskiemu dziesięcina w wysokości 2 grzywien i 20 groszy. W późniejszych wiekach chłopi
z Baczkowa buntowali się przeciw płaceniu dziesięciny proboszczowi w Mikluszowicach. W 1564 w wiosce gospodarzyło 12 kmieci na półłankach, płacili czynsz i oddawali do folwarku po 2 koguty, po ½ sera i po 10 jajek. Była wówczas i karczma a jej dzierżawca płacił 1 grzywnę rocznie. Natomiast sołtys posiadający 1 łan roli nie płacił czynszu, lecz jeździł z listami i musiał strzec puszczy. W 1615 w Baczkowie było już tylko 8 kmieci i wybraniec (Piątkowska, Z. B., 1999, nr 1956).
     W okolicy Baczkowa znajduje się rezerwat „Dębina” ze ścisłą ochroną roślinności puszczańskiej

Instytucje

Zespół Szkół Gminnych w Baczkowie
Świetlica Wiejska
Biblioteka

Sołtys:Skoczek Władysław

Baczków 210
32-708 Dziewin
tel. (014)611 03 08

D.M

źródło:Gmina- Bochnia.pl

Cikowice – wieś podbocheńska położona nad Rabą (1356r.). Od 1919 roku siedziba parafii. Przez wieś przebiega linia kolejowa Kraków-Przemyśl. Występują tu duże pokłady wód geotermalnych.

Symbolika

Święty przedstawiony w szatach kapłańskich, czerwone tło symbolizuje śmierć męczeńską Świętego

Opis herbu

W polu srebrnym krzyż czerwony, podwójny o ramionach krzyża maltańskiego. Ramiona górne, poprzeczne krótsze od dolnych. Podstawa krzyża jest najdłuższa.

Uzasadnienie

Wzór godła na podstawie odcisku dziewiętnastowiecznej pieczęci odnalezionej w Muzeum Bocheńskim (sygnatura MB-H/2566). Wydaje się to uzasadnione jeszcze z tego względu, że
Św. Jan Nepomucen jest opiekunem wód, mostów i przepraw wodnych a także kąpielisk.

Cikowice po raz pierwszy pojawiają się w zapiskach w roku 1356. (Kiryk, s. 57), ale wioska
z pewnością została założona znacznie wcześniej. Nazwa wioski jest patronimiczna, a jak twierdzi S. Arnold wioski o takich nazwach nie powstały później niż około połowy XIII wieku. Pierwszym znanymi właścicielami Cikowic byli: Wojciech z Bęszyna, Michał i Czcik z Paszkowic oraz Jarosław. Od początku swego istnienia była w rękach szlacheckich i dość szybko zmieniałą właścicieli.
Na początku XV wieku właścicielem części Cikowic był Piotr Cikowski, herbu Radwan. Był bardzo lubiany przez okoliczną szlachtę. Piotr sprzedał swoją część Cikowic w 1418 roku Janowi
z Tarnowa. W rękach królewskich wioska znalazła się w 1489. Sprzedał je królowi Kazimierzowi Jagiellończykowi wraz ze Stanisławicami Jan Amor Tarnowski. Włączono je do dóbr niepołomickich. W czasie lustracji dóbr królewskich w roku 1564 Cikowice należały do folwarku w Stanisławicach. Zamieszkiwało je 4 kmieci na półłankach, którzy oprócz czynszu oddawali do folwarku m. in.
Po 2 sery, 30 jajek i 2 koguty. Po 2 kapłony i 24 grosze czynszu musiało płacić 6 cikowskich zagrodników. Mieszkało w wiosce też dwóch sołtysów osadzonych na niewielkich rolach. W osadzie była też karczma. Po rozbiorach Cikowice znalazły się w dominium niepołomickim, pozostającego pod bezpośrednim zarządem władz kameralnych. Władze austriackie założyły w wiosce 1-klasową szkołę trywialną, w której później umieszczono również wypożyczalnię. (Piątkowska, Z. B., 1998)

Parafia

Współczesna historia parafii Cikowice sięga początków XX wieku. W 1914 roku rozpoczęto budowę parafialnego kościoła. Pięć lat później w 1919 roku Biskup Tarnowski Leon Wałęga uznał kościół
w Cikowicach za samoistny kościół filialny należący do parafii Łapczyca.

W 1925 roku formalnie została erygowana parafia Cikowice. Pierwszym proboszczem parafii został ks. Jan Zachara. W latach osiemdziesiątych, w ramach przemian zachodzących w całym kraju, na terenie parafii wybudowano dwie kaplice katechetyczne.

Parafia Cikowice liczy ok. 2700 wiernych. W jej skład wchodzą trzy wioski: Cikowice, Damienice
i Stanisławice. Wspólnocie parafialnej służy trzech kapłanów: Proboszcz ks. dr Leszek Durlak,Wikariusze:ks. mgr Mariusz Król,ks. mgr Mirosław Żuchowski (dane 2016 r.)
Odpust parafialny przypada w uroczystość św. Antoniego Padewskiego i jest obchodzony w niedzielę po 13.VI.

Od 2003 roku wysiłkiem parafii prowadzony jest remont i rozbudowa plebani, podjęte zostały także starania zmierzające do poszerzenia cmentarza parafialnego.
We wsi występują złoża solanki jodowej a na rzece Rabie jest ośrodek wypoczynku odwiedzany głównie przez mieszkańców Bochni.

W Cikowicach odkryto już jakiś czas temu źródła geotermalne, które znajdują się ok. 1400 metrów pod powierzchnią ziemi na obszarze tej miejscowości, woda ma temperaturę 44 st. C i może być pozyskiwana z wydajnością 70 m sześciennych na godzinę. Miejsce to może stać się poważnym ośrodkiem turystycznym, przynoszącym duże korzyści dla mieszkańców jak i turystów. Na inwestycji mogliby skorzystać również rolnicy wykorzystując je w szklarniach czy instalacjach grzewczych. Obszar 13 hektarów nieużytków zakupił za ponad 2,1 mln zł prof. dr inż. arch. Stefan Westrych prodziekan Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej i Kierownik Pracowni Architektury Wnętrz na tym wydziale, który zamierza wybudować na tych terenach zespoł basenów geotermalnych, które będą służyć celom rekreacyjnym i leczniczym, a w przyszłości miałyby konkurować ze słowacką Tatralandią.

Przewiduje się, że w północnej części 13-hektarowej działki ma się znajdować zespół obiektów rekreacyjnych, a w południowej ekskluzywne centrum konferencyjne. - W skład zespołu obiektów rekreacyjno-wypoczynkowych wchodzić będą baseny, jacuzzi, zjeżdżalnie, park wodny, kąpiele termalne, gabinety lekarskie. Centrum rekreacyjno-wypoczynkowe byłoby rzecz jasna wyposażone w parkingi dla samochodów i autokarów, ale także w tereny sportowo-rekreacyjne, boiska, korty tenisowe oraz miejsca biwakowe. - Gdy zaś chodzi o centrum konferencyjne, będzie to część zamknięta, oddzielona od zespołu rekreacyjnego pasem zieleni, a także ogrodzeniem. Będą tu różne sympozja, konferencje, a uczestnicy tych konferencji korzystać będą również z zaawansowanych form odnowy biologicznej. Będzie tu odrębny basen geotermalny, gabinety o wysokim standardzie rekreacyjnym, a także parkingi, korty, boiska zewnętrzne.